توسعه سامانه تصمیم‌یار بهره‌برداری از منابع آب حوضه زرینه‌رود با تأکید بر تأمین حقابه دریاچه ارومیه و تخصیص بهینه آب در بخش کشاورزی

نویسندگان

  • سعید مرید استاد / گروه منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
  • عباس عباسی دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب/ دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
  • مجید دلاور استادیار / گروه منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس ،تهران، ایران
چکیده مقاله:

رودخانه زرینه ‌رود از مهمترین رودخانه‌های حوضه ‌ی آبریز دریاچه ارومیه است. از آنجا که بخش کشاورزی در این منطقه از اهمیت زیادی برخوردار می‌ باشد و همچنین در سال‌های اخیر فشار زیادی بر منابع آب این حوضه وارد آمــده که در نتیجه‌ ی آن دریــاچه ارومیه با مشکلات عـدیــده زیست‌محیطی روبرو شده است، لذا ارزیابی تخصیص بهینه ‌ی آب محصولات زراعی به‌خصوص در شرایط خشکسالی می ‌تواند تأثیر بسزایی بر بهره ‌وری بهتر از آب در سطح حوضه داشته باشد. در مطالعه‌ ی حاضر تلاش شده است با پیش‌ بینی جریان در یک سال آینده از روش ماشین بردار پشتیبان (SVM) و تأکید بر راهکارهای مدیریتی پیشنهاد شده در طرح مدیریت ریسک خشکسالی دریاچه ارومیه و بهره‌ گیری از مدل تخصیص بهینه ‌ی بخش کشاورزی که هسته‌ ی اصلی آن شبیه‌ سازی عملکرد گیاهی بر اساس روابط جدید و قدیم فائو می‌باشد، بهترین شیوه ‌های تخصیص آب و زمین تعیین گردد. نتایج نشان داد که هــر کــدام از ایــن روش‌هـا تـرکیب متفاوتی از تخصیص و سطوح کشت بهینه را ارائه می‌دهند که براساس آن، روش FAO-2009 نسبت به روش FAO-1979 در کلیه‌ ی سطوح خشکسالی افــزایش درآمد و بهره ‌وری را به همراه داشته است. همچنین روش SVM برای پیش ‌بینی جریان در دو سناریوی خشکسالی که یکی تأمین نیاز زیست محیطی دریاچه به صورت کامل تحت هر شرایط و دیگری کاهش آن بر مبنای وضعیت خشکسالی می‌باشد، از همبستگی بالای 90 درصد برخوردار بوده و تلفیق آن با مدل تخصیص قابلیت برنامه‌ریزی و اعمال اقدامات مدیریتی متناسب با شرایط پیش آمده را به همراه دارد که این مجموعه می‌ تواند در قالب یک سیستم تصمیم‌ یار در مدیریت حوضه مورد استفاده قرار گیرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

توسعه سامانه تصمیم یار بهره برداری از منابع آب حوضه زرینه رود با تأکید بر تأمین حقابه دریاچه ارومیه و تخصیص بهینه آب در بخش کشاورزی

رودخانه زرینه رود از مهمترین رودخانه های حوضه ی آبریز دریاچه ارومیه است. از آنجا که بخش کشاورزی در این منطقه از اهمیت زیادی برخوردار می باشد و همچنین در سال های اخیر فشار زیادی بر منابع آب این حوضه وارد آمــده که در نتیجه ی آن دریــاچه ارومیه با مشکلات عـدیــده زیست محیطی روبرو شده است، لذا ارزیابی تخصیص بهینه ی آب محصولات زراعی به خصوص در شرایط خشکسالی می تواند تأثیر بسزایی بر بهره وری بهتر از...

متن کامل

چالش‌ها و تقابل تامین آب کشاورزی و حقابه محیط‌زیستی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

یکی از مسائل مهم امروز کشور ما بحث احیای دریاچه ارومیه می‌باشد که از سال 1387 شمسی مورد توجه دولت و برنامه‌های توسعه قرار گرفته است. مسلما از دلایلی که علی‌رغم این تلاش‌ها و هزینه‌های سنگین آن تاثیری چندانی بر وضعیت دریاچه نداشته، تبعات تخصیص آب به دریاچه بر بخش کشاورزی می‌باشد. بدین منظور این تحقیق در تلاش است بطور کمّی، این تبعات را بر کشاورزی استان‌های مرزی دریاچه نشان دهد. بدین منظور یک دوره...

متن کامل

تحلیل مسیر رفتار حفاظت منابع آب در بخش کشاورزی و احیای دریاچه ارومیه: مورد مطالعه کشاورزان حوضه جنوبی دریاچه ارومیه

برخی نظریات در احیای زیست‏ بوم‏ دریاچه ارومیه بر انتقال منابع آب از مناطق دیگر تأکید دارند که خودموجب انتقال بحران به آن مناطق می‏ شود. در این میان، کمتر به اصلاح الگوی مصرف آب در بخش ‏های متعامل با این ‏زیست‎بوم تأکید می ‏شود. در این راستا، بهینه‏ سازی مصرف آب در بخش کشاورزی، راهکار مناسبی برای ذخیره آب و بازگرداندن مازاد آن برای باز توزیع به دریاچه می ‏...

متن کامل

تخصیص بهینه منابع آب سطحی حوضه دریاچه ارومیه به استان¬های ذینفع با روش¬های تصمیم¬گیری فاصله محور

دریاچه ارومیه، بزرگترین دریاچه داخلی کشور و دومین دریاچه آب شور جهان است. تغییر شرایط اقلیمی وکاهش نزولات جوی، بهره‌برداری بیش از حد از رودخانه‌های جاری به دریاچه و پایین بودن بازده کشاورزی در حوضه سبب کاهش شدید سطح آب و افزایش شوری شده است. آورد متوسط سطحی حوضه در حدود 2/7 میلیارد متر­مکعب در سال می‌باشد که حداقل نیاز اکولوژیکی دریاچه در حدود 1/3 میلیارد مترمکعب در سال، باید از آن تامین گردد. ...

متن کامل

حل مناقشات در مدیریت تخصیص منابع آب با استفاده از نظریه بازی، مطالعه موردی: حوضه آبریز دریاچه ارومیه

در سالهای اخیر، پیامدهای اجتناب‌ناپذیر سیر صعودی تقاضا و همچنین کاهش ذخایر منابع طبیعی مختلف، به‌خصوص آب، موجب افزایش مناقشات در زمینه چگونگی بهره‌برداری و همچنین تخصیص آنها به ذینفعان مختلف شده است. رویکرد تخصیص آب صرفاً براساس حقابه اولیه معمولاً منجر به استفاده کارآمد از آب در کل یک حوضه آبریز نخواهد شد. در این میان، نیاز به یک روش جامع و پایدار به‌منظور انجام تخصیص به‌نحوی که تمامی گروههای ذی...

متن کامل

تخصیص بهینه منابع آب با استفاده از الگوریتم چرخه آب (مطالعه موردی: حوضه آبریز گرگان‌رود)

در این پژوهش از الگوریتم فراابتکاری چرخه آب(WCA) براییافتن استراتژی‌های تخصیص بهینه منابع آب در سیستم دو مخزنه سدهای گلستان و وشمگیر واقع در حوضه آبریز گرگان‌رود (شمال ایران)، برای یک دوره پنج ساله (از سال آبی 87-86 تا 91-90) استفاده شده است. پس از اطمینان از درستی عملکرد الگوریتم WCA با استفاده از چندین تابع محک استاندارد، مدلی برای تخصیص بهینه سیستم مخازن حوضه آبریز گرگان‌رود توسعه داده شد. ت...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 3

صفحات  1- 16

تاریخ انتشار 2016-04-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023